آشنایی با انواع روغن های به کار رفته در سیکل تبرید

سایت دیفراست www.defrost.ir مرجع تعمیرکاران لوازم خانگی

کانال تلگرام گروه تولیدی دیفراست

Telegram.me/defrostgrop

باما همراه شوید

در یک سیستم تبرید همانند بسیاری از سیستم ها که در آنها قطعات متحرکی وجود دارد، از روغن نیز استفاده میشود. از این روغن، جهت روغن کاری قطعات متحرک مانند قطعات داخلی متحرک کمپرسور و یا شیرهای فشار شکن ترموستاتیک استفاده میگردد.

مبردها و روغن ها به دو دسته کلی تقسیم میشوند :

روغن و مبرد در سیستم فریونی

روغن و مبرد در سیستم آمونیاکی

به دو دلیل عمده ی زیر موضوع روغن را در سیستم های فریونی نسبت به آمونیاکی پیچیده تر میکند:

1- نبود مخزن سپراتور در سیستم های فریونی متداول و مرسوم

2- کمتر بودن چگالی روغن نسبت به چگالی مبرد فریونی مایع (در فریون مایع روغن رو قرار میگیرد و در آمونیاک مایع روغن زیر قرار میگیرد)

 

در اواپراتورهای از نوع DX سیکل تبرید باید به گونه ای طراحی شود که اطمینان داشته باشیم روغن اختلاط یافته در مبرد سیکل تبرید را طی میکند و به کارتر کمپرسور بازمیگردد و در محلی از سیکل به تله نمی افتد.

مهم ترین عواملی که باعث میشود روغن اختلاط یافته در مبرد سیکل تبرید را طی کرده و به محفظه روغن کمپرسور بازگردد، عبارت است از: هندسه لوله کشی، هندسه اجزای سیستم، سرعت گذر مبرد از لوله ها و در آخر دمای مبرد می باشد.

انواع روغن های به کار رفته (در کمپرسور) سیکل های تبرید عبارتند از:

1- روغن معدنی یا Minaral که با MO شناخته میشوند.

2- روغن پلیول استر یا مصنوعی Polyol Ester که با POE شناخته میشود.

3- روغن alkylbenzene که با AB شناخته میشود.

4- روغن Polyalkylene Glycol که با PAG شناخته میشود.

5- روغن Poly Alpha Olefin که با PAO شناخته میشود.

6- روغن Polyvintl Ether که با PVE شناخته میشود.

سه نوع از روغن های فوق یعنی روغن های MO و POE و PAG از شایع ترین نوع روغن مورد استفاده در بازار و صنعت تبرید ایران می باشند. روغن های MO (معدنی) از نفت خام و روغن های POE موادی مصنوعی هستند که از الکل بدست می آیند.

در میان روغن های ذکر شده به ترتیب قیمت از ارزان ترین به گران ترین میتوان PAG , MO , POE را نام برد. روغن های PAG به نام ؛ روغن کمپرسور کولر ماشین در بازار ایران شناخته میشوند.

 

ساختار مولکولی دیسترها و پلیول استرها را میتوانید در شکل های زیر ببینید:

_ مبردهای CFCها معمولا با روغن های MO و AB به کار گرفته میشوند. کلر موجود در اینگونه مبردها باعث ایجاد اختلال و حل شدن مبرد در روغن شده و نیاز به هیچگونه ترکیب اضافی در روغن نیست.

_ مبردهای HCFCها معمولا هم با روغن های MO و AB و هم با روغن های POE به کار گرفته میشوند (هرچند قابلیت استفاده HCFCها با روغن های POE توسط کمپانی های سازنده مبرد به طور یقین تایید نشده است.)

_ مبردهای HFCها هم مبردهایی هستند که معمولا با روغن های از نوع POE مورد استفاده قرار میگیرند. مبرد R134a مبردی است که از خانواده HFCها بوده، ولی علاوه بر POEها، قابلیت حلالیت خوبی در روغن های نوع PAG نیز از خود نشان می دهد.

* بهترین روغن برای استفاده با مبردهای غیرآلی (Co2) R744 و (NH3) R717 نیز در سیستم های تبرید، روغن های MO و PAO می باشند. البته در این میان استثناهایی نیز وجود دارد. از آن جمله میتوان به مبرد HFC اشاره نمود که از دسته R422Aها بوده ؛ اما بنا بر توصیه کمپانی های سازنده مبرد، این مبرد با روغن قابل استفاده AB, POE, MO است.

از نمونه های دیگر مبردها HCFCها می با شد که از دسته R416A بوده اما بنا به توصیه کمپانی های سازنده ی این مبرد، بهتر است این مبرد با روغن های از نوع POE به کار گرفته شود.

به هیچ عنوان روغن های MO (مانند روغن متداول بازار 3Gs و 4Gs برند سانتیسو) و روغن های POE (مانند روغن های متداول SL100 و SL68 و SL32 برند سانسیو) را با یکدیگر در سیستم مخلوط نکنید. توجه کنید که استفاده همزمان دو نوع روغن MO وPOE باعث ایجاد ترکیبی میشود که منجربه صدمه زدن به کمپرسور خواهد شد.

هنگام تعویض روغن کمپرسور یک سیستم تبرید از MO به AB ، باید حداقل در حدود 50 الی 80% روغن MO قبلی ؛ از سیستم حذف گردد و هنگام تعویض روغن کمپرسور یک سیستم تبرید از MO یا AB به POE باید حداقل در حدود 95% روغن قبلی از سیستم حذف گردد.

روغن های نوع POE به شدت جاذب آب و رطوبت هستند، و اگر رطوبت وارد سیستم تبرید شود، خطر تشکیل اسید وجود دارد که این اسید ممکن است به کمپرسور و سایر قطعات سیستم صدمه وارد نماید.